Εισαγωγή. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
ΜΕΡΟΣ 1ο
ΒΑΣΕΙΣ
1. Τι είναι μια κριτική εισαγωγή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;. . . . . . . .25
Βασικά ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
1.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
1.2 Τι είναι η κριτική σκέψη και γιατί έχει σημασία;. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
1.3 Τι είναι η κριτική θεωρία; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34
1.4 Προσεγγίσεις της κριτικής θεωρίας. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53
2. Τι είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Βασικά ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
2.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
2.2 Ιστός 2.0 και μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
2.3 Η αναγκαιότητα της κοινωνικής θεωρίας για
την κατανόηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
2.4 Εξηγώντας τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης με
τους Durkheim, Weber, Marx και Tönnies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
2.5 Ένα μοντέλο επικοινωνίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . .81
2.6 Οι αλλαγές της ψηφιακής επικοινωνίας στην κρίση
του κορονοΐου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83
2.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90
3. Καπιταλισμός των μεγάλων δεδομένων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
Fuchs_SocialMedia.indd 7 uchs_SocialMedia.indd 7 21/7/2023 1:18:48 μμ 1/7/2023 1:18:48 μμ
8 | ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
3.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
3.2 Μεγάλα δεδομένα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
3.3 Καπιταλισμός των μεγάλων δεδομένων. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96
3.4 Τα προβλήματα του καπιταλισμού
των μεγάλων δεδομένων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104
3.5 Εναλλακτικές στον καπιταλισμό
των μεγάλων δεδομένων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112
3.6 Ο ψηφιακός θετικισμός των μεγάλων δεδομένων: η έρευνα στα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης ως αναλυτική των μεγάλων δεδομένων
και υπολογιστική κοινωνική επιστήμη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117
3.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125
ΜΕΡΟΣ 2ο
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
4. Η εξουσία και η πολιτική οικονομία των μέσων
κοινωνικής δικτύωσης. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
4.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130
4.2 Τα όρια της συμμετοχής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . .131
4.3 Ο κύκλος της συσσώρευσης του κεφαλαίου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143
4.4 Συσσώρευση κεφαλαίου και μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . .146
4.5 Ο διεθνής καταμερισμός της ψηφιακής εργασίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157
4.6 Η ψηφιακή εργασία στο Facebook, η δουλική εργασία και
η οικιακή εργασία: Ομοιότητες και διαφορές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169
4.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183
5. Google: καλή ή κακή μηχανή αναζήτησης; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185
5.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186
5.2 Η πολιτική οικονομία της Google . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187
5.3 Googology: Google και Ιδεολογία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197
5.3 Εργασία στη Google . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201
5.3 Google: Θεός και Σατανάς σε μια εταιρεία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208
5.6 Η Google και το κράτος: Μονοπωλιακή δύναμη και φοροαποφυγή. . . . . .213
5.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226
Fuchs_SocialMedia.indd 8 uchs_SocialMedia.indd 8 21/7/2023 1:18:48 μμ 1/7/2023 1:18:48 μμ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ | 9
6. Facebook και WhatsApp: Επιτήρηση στην εποχή
των ψευδών ειδήσεων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229
Βασικά ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229
6.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229
6.2 Η πολιτική οικονομία του Facebook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230
6.3 Η πολιτική οικονομία του Whatsapp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .236
6.4 Το Facebook και η ιδεολογία του like . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239
6.5 Το σκάνδαλο της Cambridge Analytica: Ψευδείς ειδήσεις
στο Facebook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .243
6.6 Καπιταλισμός της επιτήρησης;. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273
6.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .277
7. Καπιταλισμός των επηρεαστών: πραγμοποιημένη συνείδηση
στην εποχή του Instagram, του Youtube και του Snapchat. . . . . . . . . . . .281
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281
7.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281
7.2 Η πολιτική οικονομία του καπιταλισμού των επηρεαστών . . . . . . . . . . . . .285
7.3 Η ιδεολογία του καπιταλισμού των επηρεαστών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299
7.4 Τα προβλήματα του καπιταλισμού των επηρεαστών . . . . . . . . . . . . . . . . . .316
7.5 Σοσιαλιστές επηρεαστές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320
7.6 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326
8. Twitter και Δημοκρατία: Μια νέα δημόσια σφαίρα; . . . . . . . . . . . . . . . . . .329
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329
8.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330
8.2 Η πολιτική οικονομία του Twitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331
8.3 Η έννοια της δημόσιας σφαίρας του Habermas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335
8.4 Πολιτική επικοινωνία στο Twitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348
8.5 Μη πολιτισμένη επικοινωνiα στο Twitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359
8.6 @JÜRGENHABERMAS #TWITTER #PUBLICSPHERE . . . . . . . . . . . . . . .364
8.7 Κοινωνικά κινήματα και πολιτικά κόμματα στην ψηφιακή εποχή . . . . . . . .366
8.8 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377
9. Δεξιός αυταρχισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . . . .379
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .379
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .379
9.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .379
Fuchs_SocialMedia.indd 9 uchs_SocialMedia.indd 9 21/7/2023 1:18:48 μμ 1/7/2023 1:18:48 μμ
10 | ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
9.2 Δεξιός αυταρχισμός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386
9.3 Αυταρχική ηγεσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395
9.4 Εθνικισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400
9.5 Το σχήμα «Φίλος/Εχθρός» στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης . . . . . . . . . .404
9.6 Βία και μιλιταριστική πατριαρχία στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης . . . . .407
9.7 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413
10. Weibo: Εξουσία, ιδεολογία και κοινωνικοί αγώνες στην Κίνα. . . . . . . . .417
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417
10.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417
10.2 Η πολιτική οικονομία του Weibo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422
10.3 Weibo και ιδεολογίες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. . . . . . . . . . . . . .426
10.4 Ο πολιτικός έλεγχος του κινεζικού Διαδικτύου. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432
10.5 Οι κινεζικοί κοινωνικοί αγώνες στην εποχή του Weibo . . . . . . . . . . . . . . .439
10.6 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .443
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .443
11. Η διαμοιραστική οικονομία των Airbnb, Uber και Upwork. . . . . . . . . . .447
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .447
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .447
11.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .448
11.2 Uber και Upwork: Το μοντέλο διαμοιρασμού
με πληρωμή ανά υπηρεσία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .449
11.3 Airbnb: Το μοντέλο ενοίκιο επί ενοικίου της καπιταλιστικής οικονομίας
του διαμοιρασμού . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .465
11.4 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .480
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .481
12. Καπιταλισμός της πλατφόρμας. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .483
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .483
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .483
12.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .483
12.2 Πλατφόρμες, κοινωνία της πλατφόρμας
και καπιταλισμός της πλατφόρμας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .484
12.3 Συνεταιρισμός της πλατφόρμας: Μια εναλλακτική κοινωνία
της πλατφόρμας πέρα από τον καπιταλισμό της πλατφόρμας; . . . . . . . . . .492
12.4 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .506
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .506
Fuchs_SocialMedia.indd 10 uchs_SocialMedia.indd 10 21/7/2023 1:18:48 μμ 1/7/2023 1:18:48 μμ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ | 11
13. Wikipedia: Μια νέα δημοκρατική μορφή συνεργατικής εργασίας
και παραγωγής; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .509
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .509
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .509
13.1 Επισκόπηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .509
13.2 Η κομμουνιστική ιδέα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .514
13.3 Επικοινωνία και κομμουνισμός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .522
13.4 Η πολιτική οικονομία της Wikipedia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .524
13.5 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .534
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .535
ΜΕΡΟΣ 3ο
ΜΕΛΛΟΝΤΑ
14. Τα κύρια προβλήματα των καπιταλιστικών μέσων κοινωνικής
δικτύωσης και οι εναλλακτικές λύσεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539
14.1 Η πραγματικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης:
Δέκα προβλήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .539
14.2 Ψηφιακή αλλοτρίωση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .542
14.3 Εναλλακτικές λύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . . . . . . . .545
14.4 Συμπεράσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .567
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .568
15. Ένα μανιφέστο για πραγματικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης . . . . . . . . .571
Κύρια ερωτήματα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .571
Βασικές έννοιες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .571
15.1 Εισαγωγή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .571
15.2 Ψηφιακές εναλλακτικές λύσεις: Συνεταιριστικές πλατφόρμες. . . . . . . . . .572
15.3 Ψηφιακές εναλλακτικές: Προς ένα Διαδίκτυο δημόσιας υπηρεσίας . . . . .582
15.4 Δέκα αρχές του επικοινωνιακού/ψηφιακού σοσιαλισμού. . . . . . . . . . . . . .591
15.5 Προς τα πραγματικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προς
μια νέα κοινωνία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .596
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .598
Βιβλιογραφία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .601